Agresja ZSRR na Polskę 17 września 1939 roku
17 września 1939 roku, w trakcie trwającej od 1 września II wojny światowej, Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich (ZSRS) dokonał zbrojnej agresji na Polskę. Inwazja ta była wynikiem tajnego porozumienia między III Rzeszą a ZSRR, tajnego protokołu zawartego w pakcie Ribbentrop-Mołotow z 23 sierpnia 1939 roku, który przewidywał podział terytoriów Polski między oba mocarstwa.Atak wojsk radzieckich, który rozpoczął się bez oficjalnego wypowiedzenia wojny, był uzasadniany przez władze ZSRS rzekomą ochroną mniejszości ukraińskiej i białoruskiej na wschodnich terenach Polski oraz twierdzeniem, że państwo polskie przestało istnieć po niemieckiej agresji. Armia Czerwona, napotykając jedynie sporadyczny opór, szybko zajmowała wschodnie obszary Polski, w tym Wołyń, Polesie, Lwów i Wilno. Agresja ZSRR była ciosem w plecy dla Polski, która już prowadziła nierówną walkę z Niemcami. Skutkiem inwazji był rozpad struktur państwowych oraz dalsze rozbiory terytorium Polski. Na terenach zajętych przez ZSRR rozpoczęły się represje wobec polskiej ludności: aresztowano ponad 200 tys. Polaków – oficerów, policjantów, ziemian i prawników. Obywateli II Rzeczpospolitej zmuszono do przyjęcia obywatelstwa radzieckiego. Masowe wywózki na Syberię objęły około 1 mln 350 tys. Polaków; około 22,5 tys. oficerów i policjantów zostało uśmierconych w Katyniu, Charkowie i Twerze. Napaść radziecka na Polskę była jednym z kluczowych momentów w początkowej fazie II wojny światowej, symbolizując współpracę totalitarnych reżimów w niszczeniu niepodległego państwa polskiego.
Iwona Palczewska
Mapa ostatecznego podziału Polski pomiędzy III Rzeszę a Związek Sowiecki z 28 IX 1939 r. z wytyczoną granicą. Na mapie własnoręczne podpisy Józefa Stalina i Joachima von Ribbentropa